ფიზიკური ვარჯიშები ორსულობისას

ამ თემის განხილვა დროის მოთხოვნაა. ცხოვრების აქტიური წესი სულ უფრო და უფრო პოპულარული ხდება. ამიტომ ქალებისათვის, რომლებიც აქტიურ ცხოვრებას მიჩვეულები არიან, მნიშვნელოვანია, რამდენად შეიძლება ასეთვე ცხოვრების გაგრძელება ორსულობის პერიოდში. დღეს თბილისში ქალთა ფეხბურთი, კარატე და ჭიდაობა უკვე გავრცელებულ სპორტის სახეობებად შეიძლება ჩაითვალოს.

ორსულობისას ფიზიკური აქტივობის მნიშვნელობა ძალიან დიდია. მაგრდება კუნთები, ვარჯიშდება გულ–სისხლძარღვთა სისტემა, უმჯობესდება ფსიქოემოციური ტონუსი, ძილი, მადა. ყოველივე ამას თავისი დადებითი გავლენა აქვს ნაყოფზე, მაგრამ არ უნდა დაგვავიწყდეს, რომ ორსულობა განსაკუთრებული მდგომარეობაა და აქვს თავისი სპეციფიკური მომენტები:

1. სპორტის ყველა სახეობა არ არის მიზანშეწონილი ორსულობის დროს, ზოგიერთი კი კატეგორიულიად აკრძალულია. ეს ეხება პოტენციურად ტრავმატულ სპორტის სახეობებს – ალპინიზმი, წყალში ხტომა, თხილამურები, კონტაქტური ორთაბრძოლები, ცხენოსნობა, ველოსიპედი. გუნდური თამაშები – ფეხბურთი, კალათბურთი, ფრენბურთი სხვა დროისათვის უნდა გადაიდოს. რა თქმა უნდა ამ სტატიის ფარგლებში სპორტის ყველ სახეობას ცალ–ცალკე ვერ ჩამოვთვლით, ამიტომ გაითვალისწინეთ საკუთარი და სხვის გამოცდილება – თქვენი პოტენციური ტრავმირება სულაც არ არის საჭირო ნაყოფისათვის. მითუმეტეს ამ ტრავმის მკურნალობის პროცესში ექიმს შეიძლება არც დარჩეს საშუალება ნაყოფისათვის უვნებელი პრეპარატების გამოყენების. ასევე ორსულობა არ არის პროფესიული სპორტული შეჯიბრებებისათვის საუკეთესო დრო, ჭადრაკშიც კი!

2. არანაკლებ მნიშვნელოვანი მომენტი – ფიზკური დატვირთვა უნდა იყოს დოზირებული. გადატვირთვა სრულიად უნდა გამოირიცხოს, რადგან მას ჟანგბადით მომარაგების გაუარებასთან მივყავართ.

დოზირება და მასთან დაკავშირებული უსაფრთხოება დაკავშირებულია:
1. ორსულობის თავისებურებებთან
2. რამდენად ნავარჯიშევი იყავით ორსულობამდე,
3. ორსულობის ვადაზე 

ორიოდ სიტყვა პირველ ფაქტორზე: თუ ორსულობა გართულებებით მიმდინარეობს, ფიზიკური აქტივობა უნდა შეიზღუდოს და ზოგჯერ ძალიან მნიშვნელოვნადაც. ასეთი გართულებებია მძიმე ქრონიკული დაავადებები: შაქრიანი დიაბეტი, რევმატიზმი, გულის მანკი, ფარსიებრი ჯირკვლის დაავადებები, გულის იშემიური დაავადებები. სამკურნალო ფიზკულტურის დოზირება ამ დროს ხდება მეან–გინეკოლოგისა და ფიზიკური რეაბილიტაციის სპეციალისტის მიერ.

ორსულობის სხვა ტიპიური თავისებურება, რაც ფიზიკურ აქტივობას ზღუდავს, სამეანო გართულებებია – აბორტის საშიშროება, საშვილოსნოს ანატომიური ანომალიები, ჰიპერტონუსი და სხვ.  ასე რომ ორსულზე ზედამხედველ ექიმს მნიშვნელოვანი როლი აქვს ფიზიკური დატვირთვის მოცულობის განსაზღვრაში

ეხლა ვისაუბროთ მეორე პირობაზე – რამდენად ნავარჯიშევი იყავით ორსულობამდე. თუ თქვენ ინტენსიურად ნავარჯიშევი ქალბატონი ბრძანდებით, შეგიძლიათ თავს უფლება მისცეთ ისეთი ფიზიკური დატვირთვების, რომელიც საშუალოსტატისტიკურ ქალისათვის ძალზე ბევრია. მაგალითად სპორტის ოსტატისათვის ნელ ტემპში 3 კმ–იანი გარბენიც დასაშვებია. თუ თქვენი პულსი ვარჯიშის დამთავრების შემდეგ 5 წთ–ის შემდეგ 100დ/წთ–ზე დაბლა არ ჩამოვიდა, დატვირთვა გადამეტებულად უნდა ჩაითვალოს და ინტენსივობა უნდა შემცირდეს. ამავე დროში უნდა მოხდეს არტერიული წნევის ნორმალიზება. ინტენსიური ფიზიკური დატვირთვის ხანგრძლივობა არავითარ შემთხვევაში 15 წთ–ზე მეტი არ უნდა იყოს. ინტენსიურ დატვირთვად ითვლება ისეთი დატვირთვა, როცა პურლსის სიხშირე 150 და მეტია. უმჯობესია მეტი დრო დახარჯოთ გახურებაზე. ვარჯიში არავითარ შემთხვევაში 1,5 სთ–ზე მეტი არ უნდა გაგრძელდეს.

ხოლო თუ თქვენ ბოლო კროსი 5–6 წლის წინ ირბინეთ, თვაისუფალ დროს კი წიგნის კითხვა და ტელევიზორის ყურება გირჩევნიათ, ეს იმას ნიშნავს, რომ ახალი ხართ ოლიმპიურ სამყაროში. თქვენთვის ფიზიკური აქტივობა არათუ სასარგებლოა, არამედ აუცილებელი, მაგრამ ამ შემთხვევაში ძალზე მნიშვნელოვანია ფიზიკური აქტივობის სპეციფიკისა და დოზირების სწორი შერჩევა. 

დამწყებთათვის სპეციალისტები არჩევენ შემდეგ ფიზიკურ ვარჯიშებს: აერობიკა, რელაქსაცია, კალისტინექსი და კეგელის ვარჯიშები. თითოეულ მათგანზე ცალკე სტატიის დაწერა შეიძლება, მაგრამ ამჯერად მოკლედ ვიტყვით, რომ აერობიკა და კალისტინექსი აუმჯობესებენ ნაყოფის ჟანგბადით მომარაგებას, რელაქსაცია და კეგელის ვარჯიშები ავარჯიშებენ სასუნთქ სისტემას და მენჯის კუნთებს. თქვენ შეგიძლიათ აირჩიოთ ამ რამდენიმე ტიპის ვარჯიშთა კომბინაცია, ყველა შემთხვევაში ვარჯიში გამოცდილ ინსტრუქტორთან ერთად ინდივიდუალურად უნდა დაიგეგმოს.

თქვენი ყურადღება გვინდა მივაპყროთ რამდენიმე მნიშვნელოვან მომენტს, რათა ფიზიკური ვარჯიში უხიფათო იყოს თქვენთვის და ნაყოფისათვის:

უნდა იცოდეთ, რომ სრული ფიზიკური უმოქმედობა ორსულობისას არის მნიშვნელოვანი რისკ–ფაქტორი ისეთი არასასურველი მოვლენებისათვის, როგორიცაა სამშობიარო ტრავმა, ჟანგბადის ქრონიკული ნაკლებობა ნაყოფისათვის, ასე რომ თუ ვერ ახერხებთ "მეცნიერულად დასაბუთებული" დოზებით ვარჯიშს, მოძებნეთ მისი ექვივალენტები – ისეირნეთ ფეხით, იცურეთ სუფთა წყალსატევებში, ივარჯიშეთ ისე რომ არ დაიღალოთ – ამის გამო უარესად არ გახდებით.

მესამე მთავარი პირობა, რომელიც ორსულობისას ფიზიკური აქტივობის ხასიათზე მოქმედებს, არის ორსულობის ვადა. არ არის საჭირო დეტალური ახსნა იმისათვის, რომ მესამე ტრიმესტრში ეს აქტივობა უნდა შემცირდეს. გაზრდილი ნაყოფი მნიშვნელოვნად ზღუდავს თქვენს მოძრაობის უნარს, თქვენ ჩქარა იღლებით. ამიტომ მომავალი დედები ავტომატურად გადადიან ისეთ რეჟიმში, რომელიც მათთვის მისაღებია.

უნდა გახსოვდეთ, რომ დაწყებული 32 კვირიდან, თუ ვარჯიშები გრძელდება, დააკვირდეთ ნაყოფის აქტივობას ვარჯიშამდე და მის შემდეგ. თუ ნაყოფის აქტივობა ვარჯიშის შემდეგ მცირდება, საჭიროა შეამციროთ დატვირთვა და მიმართოთ ექიმს.